We verplaatsen ons dagelijks van en naar ons huis. Dat komt, ons huis is stationair en ondanks alle communicatiemiddelen, we moeten vaak onze lijfelijke aanwezigheid elders waarmaken. Persoonlijk vervoer is dus onlosmakelijk verbonden met wonen. En alle (technische) ontwikkelingen op het gebied van menselijke verplaatsing is interessant, heeft ook invloed op hoe en waar we ons willen vestigen en wat we nodig hebben in en rond ons huis. Ontwikkelingen in vervoersmiddelen lijken ook sneller te gaan dan die in het bouwen of wonen.
Bij alle snelheid van modern elektronisch contact, willen we ook wel enigszins snelle persoonlijke verplaatsing. Snel betekent dat we niet te lang onderweg willen zijn, we hebben meer te doen. Wat zijn dan onze keuzemogelijkheden. Na het gewone lopen, komt dan de (gewone) fiets. Is er nog ander niet-gemotoriseerd vervoer? Roeien, kanoën, de step of paard en wagen?
Gewoon lopen is óf een noodzakelijke schakel in een reeks van verschillende vervoersmiddelen óf meer in de sfeer van een activiteit op zich, daar zit wat minder ‘moeten’ aan vast. De variant hardlopen heeft ook geen noodzakelijke eindbestemming, meer gewoon gaan tot je klaar bent.
De fiets is (of was) dus nog één van de weinige ongemotoriseerde vervoermiddelen. Je komt er vrij ver mee. De fiets als zodanig ontwikkelt zich technisch niet echt veel. Er zijn wat verschillen in de zithouding (overigens een belangrijk aspect) en de techniek van de mechanische versnellingen. Er worden wel heel veel ‘nieuwe’ fietsen ontworpen. Thema’s zijn dan hoe hij niet of nooit meer gesloten kan worden, of hij (snel) in- en uitelkaar kan (en bijvoorbeeld in een rugzak past), of hij er niet wat mooier uit kan zien, de verschijningsvorm, meer design. Ook aardig, andere materialen zoals bijvoorbeeld hout of bamboe. Er zijn nieuwe toevoegingen. Inderdaad, moderne elektronica zoals gps, navigatie, slimmer energiebeheer voor verlichting. Maken al die dingen dat de fiets aantrekkelijk blijft ?
Alle andere vervoersmiddelen zijn gemotoriseerd. Daar zijn in het algemeen twee dingen over te zeggen. Hoeveel ruimte vergt dat in onze fysieke wereld. En hoeveel energie kost het. Als ruimte een rol speelt, zeker in steden, maar ook in landschap, dan is hoe kleiner het vervoermiddel hoe beter Minder gewicht betekent ook minder energieverbruik. Welke ontwikkelingen zien we nu gebeuren? Nu energiebronnen beoordeeld worden op duurzaamheid zien we bijvoorbeeld bij vervoermiddelen met verbrandingsmotor een vernieuwing naar elektrische aandrijving met een oplaadbare accu, en nog wat minder met behulp van een waterstofsysteem.
De fiets met hulpmotor bestaat al heel lang. De motorfiets nog langer. We zien nu een enorme populariteit van de scooter en de elektrische fiets gaat ongetwijfeld meer fashionable worden voor alle leeftijden. Wat is er zo aantrekkelijk aan? Niet meer zelf hoeven trappen. Het maakt de reikwijdte groter, afstanden vanaf 10 kilometer worden makkelijker.
Gaat die gemotoriseerde tweewieler gebruikt worden in plaats van de auto of het openbaar vervoer ? Ik vraag het mij af. Als met name de fiets met een verborgen (elektrisch) motortje steeds meer betaalbaar wordt, gaat die de positie van de ‘gewone’ fiets verdringen. Er wordt minder gewoon getrapt, zonder hulp. Dat zou erg jammer zijn. Sterker nog, het echte fietsen, het inspannen en kracht zetten is echt belangrijk voor ons fysiek gestel.
Maar de motorisering van ons moderne leven gaat door. Overal waar het kan en waar het acceptabel is, wordt het ook een keer economisch en gaat het bij ons ‘normale’ leefpatroon horen. Automaten en robots gaan er gewoon bij horen. Dus denkbaar zijn ook alle crossovers. Een energiebron op waterstof in de auto bestaat. Waarom niet voor de fiets ?
Ja hoor, hij wordt al gemaakt! Er wordt al jaren aan gewerkt. Waarom? Omdat het kan. Wordt waterstof straks heel cool? Dat weten we nog even niet.